Lokalisatie: de boodschap achter jouw woorden

Lokalisatie, transcreatie en vertalen: wat is het verschil?

Lokalisatie, wat is dat eigenlijk? Voor het vertalen van teksten kennen we drie gradaties. Je kunt een tekst namelijk vertalen (surprise!), transcreëren of lokaliseren. Vertalen is precies dat wat het zegt: je tekst vanuit het Engels of Japans omzetten naar het Nederlands of Arabisch – of elke andere taal natuurlijk. Transcreatie is eigenlijk een combinatie van vertalen en copywriting. De vertaler heeft dan vrij spel om de brontekst op een creatieve manier in een geheel nieuwe vorm te gieten, zodat deze perfect aansluit bij de nieuwe doelgroep. Zolang de achterliggende boodschap maar hetzelfde blijft. 

Lokalisatie zit eigenlijk tussen vertaling en transcreatie in. Als je bijvoorbeeld jouw website lokaliseert, houd je naast het vertalen van de tekst ook rekening met de cultuur, gebruiken, normen en waarden van jouw nieuwe doelgroep. En niet alleen de taal, maar ook afbeeldingen, kleurgebruik en cijfers worden zo aangepast dat ze aansluiten bij jouw nieuwe publiek. Het gaat dus verder dan enkel de tekst aanpassen aan de doelgroep. De hele omgeving waarin de tekst komt te staan wordt geoptimaliseerd voor de internationale gebruiker. Daarom wordt lokalisatie veel ingezet voor apps, websites en webshops om zo de best mogelijke gebruikerservaring – ofwel User Experience (UX) – te bieden. Maar ook voor internationale marketingcampagnes kan lokalisatie een goede optie zijn.

De onmisbare human touch

Lokalisatie gaat dus verder dan het enkel vertalen van woorden en zinnen. Om de tekst, omgeving en gebruikerservaring van jouw content zo goed mogelijk te laten aansluiten op jouw doelgroep, is het belangrijk om verder te kijken dan dat wat er direct aan de lezer wordt gepresenteerd. De vertaler moet op zoek naar de verborgen betekenissen, onderlinge verbanden en culturele implicaties van een tekst. Wat is de boodschap achter jouw woorden en hoe verhoudt deze zich tot de cultuur van de brontaal? De vertaler moet als het ware tussen de regels door lezen om de essentie van de tekst over te kunnen brengen naar een andere taal. Deze human touch is dus onmisbaar voor het lokaliseren van jouw content. 

Do your research!

Om perfect uit te pluizen welke boodschap overgebracht moet worden, wat de impact daarvan is en welke ervaring je de lezer wilt geven, moet je als vertaler niet alleen de rol van een taalkundige aannemen, maar ook die van een onderzoeker. Je doel is om te achterhalen hoe mensen van verschillende culturen bepaalde zaken – tekst, kleur, afbeeldingen – interpreteren en hoe je de beoogde boodschap het beste over kunt brengen in een andere taal. Een goede vertaler is in staat om relevante bronnen te raadplegen en het nodige onderzoek te doen. Hij/zij is op de hoogte van de laatste ontwikkelingen op het gebied van taal, cultuur en sociale trends. Alleen dan kun je een boodschap creëren die niet alleen begrijpelijk, maar ook relevant en actueel is voor de lezer.

Geef jouw publiek de ervaring die het verdient

Als het onderzoek is uitgevoerd, kan de vertaler de boodschap zo herschrijven dat deze dezelfde impact heeft als het origineel. Maar waarom is het eigenlijk zo belangrijk dat jouw content tot op de kleinste details wordt aangepast aan je nieuwe doelgroep? Een zorgvuldig uitgedachte vertaling zorgt voor een optimale lezerservaring en een publiek dat zich verbonden voelt met jouw boodschap. Daarentegen kan een algemene, neutrale of verkeerd geïnterpreteerde vertaling juist een afstand creëren. Ga maar eens bij jezelf na: de score van jouw gebruikerservaring kelderde ook meteen toen bleek dat de webshop niet was aangepast aan jouw verwachtingen, toch?

De vertaling is van grote invloed op hoe de lezer jouw boodschap ervaart en ontvangt. Een goede vertaling is dus cruciaal voor het succes van jouw webshop, website of marketingcampagne. Door jouw content te lokaliseren zorgt de vertaler ervoor dat de vertaling aansluit bij de leefwereld van de lezer. Zo slaat een menselijke vertaler een brug tussen jouw merk en het wereldwijde publiek. 

Context, creativiteit en cultuur

Voor het succesvol lokaliseren van jouw content is het essentieel dat de vertaler tussen de regels door kan lezen, kan bepalen hoe de content zich verhoudt tot de cultuur van de brontaal, kan inspelen op de behoeften en verwachtingen van de lezer en al deze aspecten gebruikt om de essentie van jouw tekst om te zetten naar een andere taal. Het zijn deze capaciteiten die een menselijke vertaler tot een onmisbare schakel in de interculturele communicatie maken. 

Bij Het Vertaalcollectief werken onze vertalers met veel plezier aan het lokaliseren van jouw content. De menselijke factor is hierbij onontbeerlijk, want ze vertalen meer dan alleen woorden: het gaat om het vangen van de betekenis, context en cultuur in een nieuwe taal. En wellicht is de herhaling van deze waarschuwing overbodig, maar in eerdere blogs lieten we al zien hoe het mis kan gaan als je de culturele context negeert.

Het vertalen van literatuur is een soort van lokalisatie in het kwadraat. Ben je nieuwsgierig naar het belang van menselijk inzicht bij het vertalen van poëzie en literatuur? Lees dan snel onze volgende blog!